Lời mở đầu
Khi nói chuyện với những người bạn có cùng chí hướng, bọn mình nhận thấy có 2 cách để giúp [một số lượng lớn] người Việt Nam tiếp thụ tinh hoa của thế giới
- Một là dịch các sách quý từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt
- Hai là phổ biến ngoại ngữ cho người Việt Nam (mà quan trọng nhất là tiếng Anh)
Hai cách này phải tiến hành đồng thời, song song và bổ trợ lẫn nhau. Vì mình coi học ngoại ngữ như một thú vui (do đó, liên lục suy nghĩ và cải thiện phương pháp) cộng với mình có kế hoach dài hơi đưa nhân tài Việt sang nước ngoài đào tạo nên mình tập trung thời gian phát triển và chia sẻ phương pháp học tiếng Anh tối ưu cho các bạn trẻ.
Đối tượng mình muốn hướng tới là các bạn có nguyện vọng muốn nâng nền khả năng tiếng Anh, muốn học tiếng Anh lâu dài, và hi vọng một ngày các bạn sẽ yêu tiếng Anh như mình yêu nó ^_^. Tiếng Anh là một ngôn ngữ cực kỳ thú vị và logic, không phải tự dưng nó lại trở thành ngôn ngữ phổ biến nhất trên thế giới!!
Những chia sẻ của mình không thể thay thế các trung tâm tiếng Anh hay các lớp dạy thêm. Các bạn hãy coi bài viết là tài liệu bổ trợ mà các bạn có thể sử dụng để tăng cường khả năng tiếng Anh hàng ngày, giúp việc học tiếng Anh trở nên thú vị hơn. Nó sẽ giúp các bạn học một cách chủ động (active learning), và khi đó việc đến lớp học thêm chỉ là để hỏi thầy cô về những cái mình chưa biết, thay vì đến đó để nghe thầy cô giảng bài!
OK, nói dài quá, bắt đầu nào!
Sau khi mình viết note về việc “Sử dụng BBC learning English để nâng cao trình độ tiếng Anh” , mình nhận được hưởng ứng rất lớn từ các bạn trẻ đang nỗ lực hết mình để cải thiện khả năng ngoại ngữ của bản thân (hơn 1.6k lượt share cho đến thời điểm hiện tại). (link http://goo.gl/RiZa5R)
Note thành công trong việc giới thiệu về website và cách sử dụng những chương trình hữu ích nhất của BBC learning English. Tuy nhiên 2 việc note chưa giải quyết được đến mà mình sẽ đề cập trong note này:
- Định hướng các bước học tiếng Anh (trả lời cho rất nhiều câu hỏi “Em nên bắt đầu từ đâu?”)
- Xây dựng một chương trình tiếng Anh tương tác hàng tuần để các bạn mới học tiếng Anh có thể nâng cao khả năng của bản thân một cách kỷ luật (bước 4a)
Các bước học tiếng Anh
Trên thực tế, mình học tiếng Anh từ nhỏ (từ khoảng hồi lớp 3) nhưng học không tập trung và chỉ bắt đầu học cẩn thận khi vào lớp 12 và năm nhất đại học trước khi sang Anh. Vì vậy, mình đã thử với ngoại ngữ khác để có thể đặt mình vào vị trí các bạn. Qua đó, mình rút ra năm bước cơ bản để học ngoại ngữ (và cụ thể trong trường hợp này là tiếng Anh) mà các bạn có thể tham khảo:
Bước 1: Học lại các âm trong tiếng Anh, sự giống và khác nhau với các âm tiết của tiếng Việt
Bước 2: Học hệ từ vựng cơ bản. Khuyến khích các bạn học và nhớ 3000 Oxford Words (định nghĩa và cách phát âm chuẩn. Lưu ý tại bước này, các bạn đã biết phát âm thì phải phát âm chuẩn 3000 từ này) http://www.oxfordlearnersdictionaries.com/wordlist/english/oxford3000/
Bước 3: Học 5 thì ngữ pháp cơ bản: hiện tại đơn, hiện tại tiếp diễn, , hiên tại hoàn thành, quá khứ đơn và tương lai đơn; mỗi thì học 3 dạng: dạng khẳng định, phủ định và câu hỏi. (Chỉ cần học sách giáo khoa là đủ, không cần nhiều!)
Bước 4a: Nghe episodes siêu chậm để nâng từ vựng
Bước 4b: Nghe episodes tốc độ vừa phải và nhanh
Bước 5: Luyện kỹ năng nói
Bước 1: việc quan trọng nhất khi học một ngôn ngữ là phải bắt đầu từ việc học các âm (nguyên âm và phụ âm) của ngôn ngữ mới, sự giống và khác nhau của các âm đó với các âm mà mình đã biết (tức là các âm tiếng Việt). Với mỗi âm, mình phải nhìn khẩu hình miệng và cách sử dụng hơi của người bản địa khi phát âm để đảm bảo mình có thể phát âm chuẩn nhất.
Trên Youtube có một số video khá hay về dạy phát âm mà các bạn có thể theo dõi để làm quen với các âm tiếng Anh chuẩn. Có điều, mình nhận thấy phần lớn trong các video, người hướng dẫn sẽ phát âm cho bạn nghe và yêu cầu các bạn bắt chước theo, trong khi không phải bạn nào cũng có khả năng tốt như vậy. Nếu nói về khiếu ngoại ngữ thì có lẽ đây là cái khiếu duy nhất, tức là có người có khả năng nghe và bắt chước được trong khi người khác thì không. Tuy nhiên, kể cả những người “ít năng khiếu nhất”, chỉ cần chú trọng dành nhiều thời gian vào khẩu hình miệng và lưỡi, mình khẳng định các bạn sẽ phát âm được chuẩn.
Trong quá trình dạy một số đứa bạn thân và em họ phát âm tiếng Anh, mình đã rút ra được sự thú vị, hệ thống và logic của âm tiếng Anh + khẩu hình miệng (+lưỡi) để phát âm chuẩn. Cái này không thể cứ viết là được nên sẽ phải làm video chia sẻ với mọi người dựa trên http://www.bbc.co.uk/worldservice/learningenglish/grammar/pron/sounds/
Do thiếu kinh nghiệm trong việc làm Vlog nên các bạn chịu khó đợi hơi lâu một xíu nhé :”>. Đây là video đầu tiên https://www.youtube.com/watch?v=llcQpxTE-_o&ab_channel=WELEWeEnJoyLearNingEngLish
Đặc biệt, gần đây, app điện thoại ELSA đã giành được rất nhiều giải thưởng công nghệ trong việc giúp mọi người rèn luyện kỹ năng phát âm.
Nếu mọi người sử dụng thấy hiệu quả và muốn mua sản phẩm thì nhớ dùng mã giảm giá WELEVN nhé https://elsaspeak.com/inf/welevn/
Bước 4: Kỹ năng nghe (bước 4) chia làm 2 bước 4a và 4b.
Bước 4a: Khi bạn mới học một ngôn ngữ mới, do số lượng từ vựng của bạn có hạn và do tai của bạn chưa được rèn luyện để nghe hội thoại tốc độ nhanh, điều tốt nhất bạn nên làm là nghe các đoạn hội thoại tốc độ chậm và siêu chậm để có thể học từ.
Bước 4b: Khi trình độ của bạn đã lên đến mức nhất định thì bắt đầu chuyển sang nghe tốc độ nhanh hơn. Mình khuyến khích bắt đầu từ “The flatmate”, hoặc nếu bạn tự tin hơn thì nghe “6 minute English”. Chương trình 6 minute English mình vẫn nghe cho đến bây giờ (download về điện thoại và nghe trên xe bus+ metro) vì nó giúp mình cập nhật thông tin cũng như mở mang kiến thức của mình về các vấn đề liên quan. Nên dù các bạn IELTS đã 6.5 hay hơn thế, dù các bạn đã sang Anh du học, mình vẫn cực kỳ khuyến khích các bạn nghe 6 minute English.
Bước 5: Có nhiều quan điểm về việc học ngoại ngữ và mình theo quan điểm “học ngoại ngữ giống việc một đứa trẻ học học tiếng mẹ đẻ, phải nghe đủ rồi mình mới có thể bắt đầu nói”. Bạn có thể thấy điều này qua việc những đứa trẻ mà hay được bố mẹ trò chuyện thì sẽ nhanh biết nói hơn. Cũng tương tự, các bạn cần phải nghe và học đủ số từ trước, ghép từ thành câu, nói những câu mình từng nghe và dần dần sán tạo ra câu nói của riêng mình. Đối với các bạn đã qua bước 4a, cách tốt nhất để luyện nói là nói chuyện với người nước ngoài. Cơ hội tốt nhất có lẽ làm hướng dẫn viên du lịch. Các bạn cứ đi với những bạn nhiều kinh nghiệm rồi nghe dần các bạn sẽ bắt đầu nói. Ở Hà Nội, mình thấy có 2 groups rất hay là Hanoi Free Tourguide và HanoiKids.
https://www.facebook.com/hftgs?fref=ts https://www.facebook.com/hanoikids
Chương trình nghe tiếng Anh tương tác hàng tuần (bước 4) WE ENJOY LEARNING ENGLISH (WELE)
Các bạn khi mới học nghe tiếng Anh thì sẽ khá nản với một số lý do sau:
1. Không nghe được các từ trong các đoạn hội thoại. Lý do là khi người bản địa nói nhanh, họ sẽ nuốt âm hoặc nối từ thành cụm. Bạn chưa từng nghe cụm từ này trước đó thì việc không nghe được là điều rất dễ hiểu. Hồi trước mình từng được khuyên học tiếng Anh qua bài hát hoặc xem phim. Nhưng thực tế bài hát rất khó nghe (vì họ luyến láy nuốt âm các thể loại) còn phim ảnh (nhất là phim hành động Mỹ) lại càng khó bắt được từ, xem giải trí và hiểu qua hình ảnh là chính chứ giá trị về việc học mình không nghĩ là lớn. Với người mới học, việc quan trọng nhất là nghe những bài hội thoại chậm và siêu chậm để qua đó các bạn có thể làm quen, lắng nghe và học từ vựng. Đó là lý do trong chương trình WELE, trong mỗi 4 tuần, chúng mình sử dụng 2 bài Spotlight English (tiếng Anh siêu chậm + từ đơn giản), 1 bài Deep English (chậm và từ phức tạp) và 1 bài 6 minute English (nhanh và từ đơn giản). Ngoài ra chương trình còn có WELE Tool để giúp việc tua bài trong khi nghe chép và giảm tốc độ nếu cần.
2. THIẾU ĐỘNG LỰC & LƯỜI. Đây là vấn đề muôn thuở. Điều khiến người dạy ức chế nhất là khi mình bỏ công sức ra dạy miễn phí, còn người học thì chỉ hào hứng được vài buổi rồi thôi. Nhiều bạn đi đến các lớp học thêm vì lý do đơn giản, bỏ tiền rồi vì TIẾC nên học. Đây KHÔNG phải là động lực đúng đắn?!! Vì vậy mình muốn xây dựng một chương trình mà bạn học vì bạn THÍCH, vì LỜI HỨA của bạn và vì các bạn được KHUYẾN KHÍCH liên tục để học tiếng Anh. Có như vậy mới xứng đáng công sức và tâm huyết mình bỏ ra.
Vì vậy, mình đã lập ra chương trình WE ENJOY LEARNING ENGLISH (https://www.facebook.com/groups/WELEVN/) từ 12/5/2014 để tạo động lực cho hơn 9000 các bạn trẻ trong việc học tiếng Anh.
Ghi chú: link bài viết gốc https://www.facebook.com/notes/10207879666665210/)
Leave a Reply